Her tür bitkinin, yaprağın, dalın benzeri plastik olarak Çin´de üretilmekte ve paketler içinde toptancı firmalara sevkedilmektedir.
Plastik Çiçek, Emine Bulmuş
İtalya’da 12. yüzyılda ipek ipliklerinden üretilmeye başlanan yapay çiçeklerin yolculuğu 1970’lerde sentetik elyaf üretimiyle birlikte bambaşka bir boyuta geçti. İlk plastik çiçekler ve ağaçlar bu yıllarda görülmeye başladı.
Sentetik elyaflar kimyasal elementler ve bileşiklerden oluşturulan polimerlerden üretilir. “Doğal” olan hiçbir yanı yoktur ancak doğayı taklit eden plastik çiçekler üretilir.
Plastik, petrokimya sanayinde petrol veya türevlerinin ham madde olarak kullanılması ve bunların kimyasal dönüşümleri sonucu elde edilen bir maddedir. Dünyada plastik üretimi 1950’den beri her yıl artarak devam etmiştir. 1950’den beri dünya çapında 8 milyar ton plastik üretilmiştir. Her plastik ürünün doğada çözünmesi için 100-400 yıl arası süre gerekmektedir.
Polyester, tekstilde en fazla kullanılan sentetik elyaflardandır. Petrolün yan ürünlerinden biri olan polietilenteraftalat’ (PET) yaklaşık 260 derecede erir. Eriyik halindeyken havayla temas etmeden saç telinden daha ince deliklerden oluşan “düzelere” pompalanarak elyaf çekimi gerçekleştirilir.
Günümüzde yapay çiçekler ağırlıkla polyesterden üretilir. Yine eriyik haldeyken bir tur kumaş formu olan dokusuz yüzey şekline getirilen polyester, içine konulduğu kalıpların şeklini alır. Boyama, vernikleme gibi işlemler sonrasında rengârenk, çeşit çeşit çiçekler, yapraklar elde edilir.
Çin, Dünya’nın en büyük plastik çiçek üreticisidir. Türkiye´de plastik çiçek üretimi yoktur, ithal edilen yaprak, çiçek, dal parçaları monte edilerek sentetik bitkiler imal edilir.
Bugün 192 ülkenin toplam nüfusu tarafından doğaya atılan atıkların yaklaşık %11’ini plastikler oluşturmaktadır. Her sene 400 milyon ton plastik çöp çıkmaktadır. Petrokimya endüstrisinin küresel ısıtma sürecini hızlandırdığı, plastiğin doğal hayata ölümcül etkileri olduğu, denizleri ve okyanus diplerinin plastik atıklarla kapladığı, hayvanların ve insanların bedeninde de partiküllere rastlandığı bilinmektedir.
Plastiğin çözünmesi sırasında açığa çıkan metan ve etilen gibi sera gazlarının küresel ısıtmanın hızlanmasına yol açan en büyük etkilerden biri olduğu biliniyor.
Ağaçları keserek, tarlaları, bağları bahçeleri binalar ve yollarla doldurarak doğadan hızla uzaklaşıyoruz. Aramıza betonlar ve asfaltlar koyuyoruz. Çevremize giderek yabancılaşırken yaşadığımız mekânlara doğa süsü vermeye çalışıyoruz.
Sadece görsel etkinin peşindeyiz. Bitkilerle birlikte yaşamak yerine, sulama, bakım gibi zahmetlere girmeyeceğimiz çözümleri tercih ediyoruz. Plastik ağaçlar, çiçekleri yaşadığımız, çalıştığımız alanlarda giderek çoğalıyor.
https://www.youtube.com/watch?v=aBlfBX8hvCM
https://youtu.be/Vj1Id7VXk-Q
https://www.youtube.com/watch?v=_DtdrME-T24
2020 yılında dünyada 2.35 Milyar dolarlık yapay çiçek ticareti yapılmıştır. (www.oes.world)
Türkiye 2020 yılında 207 milyar dolarlık ithalatının 7.82 milyar dolarını (%3,7) plastik çiçeklere ayırmış ve bunun %95.92’unu Çin´den ithal etmiştir.
Türkiye’nin 2020 yılında 177 milyar dolarlık ihracatının 2.42 milyar dolarını (%1,4) plastik çiçekler oluşturmaktadır. İthalatı yapılan 5.4 milyar dolarlık yapay çiçek iç pazarda tüketilmiştir.
Plastik çiçekler adet olarak satıldığı gibi paket, koli halinde ya da kiloyla da toptan ve perakende olarak satılıyor.
İstanbul´da toptan ve perakende plastik çiçek satış yerleri daha çok Eminönü, Beşiktaş gibi merkez semtlerdeyken İkitelli, Kâğıthane, Sultanbeyli gibi ilçelerde de çok sayıda plastik çiçek dükkanları bulunur
Tüketicinn beğenisine göre farklı renk ve çeşitlerden hazırlanan “aranjmanlar” için çiçekler ve yapraklar boyları ayarlanarak bir araya getiriliyor.
Yapay ağaçlar, kurumuş gerçek dallara açılan deliklere tutkalla yapıştırılan plastik yapraklarla oluşturuluyor.
Gelin buketi olarak satılan plastik çiçekler oldukça rağbet görüyor.
Mezarlık ziyareti sırasında çiçek götürme âdetinin yaygın olduğu Avrupa’da mezarlar plastik çiçeklerle donatılıyor.
Dünya’da Noel kutlamaları için plastik ağaçlar ve süslemeler kullanılıyor. Dünya çapında 2011 yılında on milyon plastik Noel ağacı satılmışken 2017 senesinde bu sayı 21 milyona çıkmıştır.
Türkiye´de sayısı on binin üstünde olan ve her biri 648 m² ile 1664 m2 arasında değişen boyutlardaki halı sahalarda kullanılan plastik çim miktarı milyonlarca metrekareyi bulmaktadır.
Mobilya yapımında kullanılan geleneksel malzemeler yerini plastik malzemelere bırakırken yapay çimle kaplanmış koltuklar da görülmeye başlıyor.
Plastikler günlük hayatta sağladığı fiyat, hafiflik, esneklik gibi faydalardan dolayı her geçen gün cam, metal ve tahta ürünlere tercih ediliyor. Plastikler atık haline geldiğinde uzun süre doğada varlığını sürdürmekte ve çevre açısından önemli bir tehdit yaratmaktadır.
Beton dökülmüş saksılara plastik ağaçlar dikiliyor. Plastik üretimiyle ilgili kısıtlama getirilmediği ve giderek petrokimya endüstrisinden çıkılmadığı için plastik sektörünün fosil yakıt kullanımı artmaktadır. Dünya Ekonomik Forum’una (WEF) göre günümüzde küresel petrol kullanımının %8’i plastiklerle ilişkilendiriliyor. Plastiğe olan bağımlılığımız devam ederse, 2050 yılında petrol kullanımının % 20’si bu sektörde olacak.
Plastiğin doğada çözülmesi yüzlerce yıl alırken mikro parçacıklar insanların ve hayvanların bünyesine geçmektedir.
Düşük maliyeti yüzünden kullanılmaya devam eden plastik türlerinin çoğu geri dönüştürülemiyor ve su kaynaklarına ulaşarak deniz ve okyanus ekosistemlerine karışmaktadır.
Denize karışan plastikler deniz canlılarının besinine karışmakta ve besin zinciri yoluyla insan bünyesine geçmektedir. 2016 yılında Akdeniz’in sadece Türkiye’ye ait kıyılarında yapılan bir çalışmada, 28 türe ait 1137 balığın sindirim sisteminde mikro plastik olduğu tespit edilmiştir.
Günümüzde ham petrolün % 4’ünün plastik üretimi için kullanıldığı belirtilmektedir. Plastiklerden gelen toksinler güneşle temasa geçtiğinde kanserojen etki yaparak insan sağlığını tehdit eden sağlık sorunlarına yol açmaktadır.
ABD’de her yıl plastik hammaddesi için çıkarılan ve nakliye edilen doğalgazın 12,5-13,5 milyon ton karbondioksit salımı gerçekleştirdiği tahmin edilmektedir.
