İçeriğe geç →

Precarious ( Kırılgan ), Savaş Onur Şen

Van, Türkiye, 30 Ocak 2022.

Belediyeler şehrin farklı yerlerinden topladıkları köpekleri merkezden uzak alanlara bırakıyor. Van’da şehre uzak taş ocakları köpeklerin terkedildiği bölgelerden biri. Burada çok sayıda hayvan yaşam mücadelesi vermektedir.

 

Precarious ( Kırılgan )

 

Bilge Karasu, “Ne Kitapsız Ne Kedisiz” adlı kitabındaki “Cinayetin Azı Çoğu” yazısında 1987 yılında Bursa’da 1747 kedi ve köpeğin yakılarak katledilmesine ilişkin olayı yorumluyor ve şu soruyu soruyordu: “İnsanlar, şehirlerde rahat etmek için dirim ortaklarını teker teker yok etmenin ne kadar ilkel bir çözüm olduğunu iş işten geçmeden anlayabilecekler mi?...”

 

Sanayi Devriminin ardından gelişen süreçte yaşadığımız dünyayla kurduğumuz ilişki yıkıcı boyutlarda gerçekleşti. İnsan merkezli anlayış canlı ve cansız alemi kâr hırsının ve tüketim toplumunun nesnesi kıldı. Doğa acımasızca tahrip edildi, birçok canlı türü ortadan kalktı.

İnsan türünü tarih öncesi zamanlardan beri en güvenilir dostu olan köpeklerin ilk ataları, bir zamanlar dünyanın her yerinde başıboş dolaşan yabani kurt sürüleriydi. On iki bin yıldan daha uzun zamandır insanların av partneri, koruyucusu ve arkadaşı oldular. İnsanlar köpeklerin yararlı özelliklerini genetik mühendisliğinin ilkel yöntemleriyle ön plana çıkarak doğalarını değiştirdi ve kendine bağımlı hale getirdi.

Bazı eski uygarlıklar, köpekleri tapınılacak kadar kutsal hayvanlar saydılar. Birçok toplum kurtlara ve köpeklere kavmin kökenine göndermeler yapan mitolojik anlatılarda önemli yer verdiler.

Endüstri devrimiyle birlikte biçim alan tüketim toplumunun “modern” kentlerindeki yaşam, evcilleştirdiğimiz hayvanlar için giderek zorlaştı. Birçok ülkede düşmanlaştırılarak acımasız kıyımlara uğradılar. Köpek ve kedilerin ortadan kaldırılması kent yaşamındaki türlerin popülasyon dengesini bozdu, evcil olmayan kemirgen türler, fare ve domuz gibi canlılar çoğaldı. Avrupa’nın birçok ünlü kenti sokaklarındaki bu sorunu çözmekte çaresiz kaldı.(1)

Osmanlı’da “Hayırsızada Sürgünü” diye bilinen dehşet verici köpek kıyımı İstanbul’un belleğindeki yerini hala korurken şehir köpeklerinin sayısında bir değişiklik olmadı.(2)

Kent yaşamında bir türlü konumlandıramadığımız bu canlılar, 2004 yılında çıkan 5199 kanun kapsamında koruma altına alınmış ve her türlü itlaf yasaklanmıştı. Yasa gereği yerel yönetimler sahipsiz hayvanların tedavisi ve rehabilitasyonunu gerçekleştirerek, kısırlaştırıp, aşılayarak yaşadığı bölgeye geri bırakacaktı. Bu yasanın gerekleri sorumlular tarafından yerine getirilmediği halde cezası köpeklere kesiliyor. Sokakta yaşayan köpeklerin “ötenazi” adıyla öldürülmesine yol açacak yasal değişiklik yapılmak isteniyor.

Türk Veteriner Hekimleri Birliği ve Meslek Odaları bir dizi çözüm önerisi getirerek problem olarak görülen şehir köpeklerinin uzun olmayan bir vadede sayılarının kontrol altına alınabileceğini belirten açıklamalar yapıyor. (4)

Van’da sayılarının yirmi binin üzerinde olduğu söylenen sokak köpeklerinin yaşamını konu alan bu fotoğraf çalışması 2019 yılında başladı ve beş yıl kadar sürdü. Fotoğraflardaki köpeklerin her biriyle çalışma süresince yakından ilgilendim ve onların beslenme, sağlık, barınma sorunlarının çözümü için çaba sarf ettim. Ancak benim ve bu şehirde sayıları sınırlı olan hayvan severlerin çabalarına rağmen fotoğraflarda yer alan bu canlıların büyük çoğunluğu henüz çekimler devam ederken kayboldu, öldü, şiddete uğradı, katledildi. Bugünse neredeyse hiçbirinin hayatta bile olmadığını söyleyebilirim…

Bilge Karasu 1987 yılında kaleme aldığı yazısının yer aldığı kitabın sonraki baskılarına şöyle bir dipnot eklemiş: “1993 yılının temmuz ayında yakılma sırası insanlara geldi.”

(1)

https://www.indyturk.com/node/650861/d%C3%BCnya/pariste-fare-cumhuriyeti

https://www.hurriyet.com.tr/avrupa/domuzlar-sehre-indi-940647

(2)

https://tr..wikipedia.org/wiki/hayırsızada_sürgünü

(3)

https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/uyutma-degil-otenazi-sahipsiz-sokak-hayvanlari-duzenlemesi-tbmmde-2226847

(4)

https://www.dha.com.tr/yerel-haberler/istanbul/turk-veteriner-hekimleri-birligi-bu-toplumun-i-2448956

https://www.odatv.com/guncel/veteriner-hekimlerden-sokak-kopekleri-cikisi-yasa-ciksa-da-otanazi-yapmayacagiz-120045287

Van, Türkiye, 15 Şubat 2020.

Birkaç köpek ahırlardan atılmış bir buzağı ölüsünü yiyor. Yaşam şartları sert geçen kış aylarında onlar için daha da çetin hale gelmektedir.

Van, Türkiye, 15 Aralık 2019.
Sıhke Göleti civarındaki sağlıksız ortam, insanlarla köpekler arasında sorunlu bir ilişki yaratıyor. Şehrin hem hayvan hem de insan sağlığı açısından en problemli alanlarından biri burasıdır. Yüzlerce sokak köpeğine de ev sahipliği yapan bölgede birçok mezbaha, izinsiz kesim alanları, hayvan pazarı, ahırlar ve kent çöplüğü ile toplu konutlar bulunmaktadır. Köpekler çoğunlukla açık alanda kesilen hayvanlardan kalanlarla beslenir.

Van, Türkiye, 20 Şubat 2021.
İnsanlardan uzağa sürülen köpeklerin bakım ve aşılama çalışmaları yetersiz kalıyor. Hayvanlar arasında salgın hastalıklar özellikle de uyuz çok yaygın.

Van, Türkiye, 15 Şubat 2020.
After belediye ekipleri tarafından yakalanıyor. Kendi yaşam alanında hayvan severler tarafından bakılan ve uyuz tedavisi yapılan After” bir süredir kayıptı, şans eseri Sıhke Göleti civarında karşıma çıktı. Kötü durumdaydı. Tedaviye götürmek için gelen Belediye ekipleri ancak uyutarak yakalayabildiler. Bu fotoğrafı çekerken bir elimle onun patisini tutuyorum.

Van, Türkiye, 1 Ocak 2020.
Hayvanseverler Sıhke Göleti çevresindeki köpeklerin bakım ve beslenmesine destek olmaya çalışıyor.

Van, Türkiye, 2019.
Ayağı yaralı bir erkek köpek yemek için sırasını bekliyor.

Van, Türkiye, 19 Ekim 2019.
Van’ın İpekyolu İlçesi’nde bulunan Sıhke Göleti çevresinde yaşayan sokak köpekleri hayatta kalmaya çalışıyor. İnsanlarla birlikte yaşadıkları ortamdan uzaklaştırılan köpekler ağır koşullar altında yaşam mücadelesi vermektedir. İnsan merkezli yaşam, kontrolsüz kentleşme ve türcü politikalar insan olmayan tüm türler üzerinde yıkıcı etkiler yaratmaktadır.

Van, Türkiye, 7 Mart 2020.
Hasta bir sokak köpeği uyuşturularak tedavi için hayvan barınağına gönderiliyor.

Van, Türkiye, on 12 Mayıs 2019.
Van’daki araba mezarlığında çok sayıda köpek yaşıyor. Bu bölgedeki hurda araçlar köpeklere saklanma alanı sunmakta ancak besin bulmakta zorlanmaktalar.

Van, Türkiye, 19 Mayıs 2019.
Annesi olmayan yavru köpekler hayvan severler tarafından güvenli bir alana taşınıyor.

Van, Türkiye, 20 Eylül 2020.
Bir sokak köpeği martı ölüsünden geriye kalanlarla oynuyor. Korona Virüsün yarattığı korku ve belirsizlik ortamında Van Gölü kıyısında yaşayan martıların kitlesel ölümü çevrede yaşayanları tedirgin etti. Uzmanlar kitlesel martı ölümlerinin açlık ve strese dayalı olarak gerçekleştiğini belirttiler.

Van, Türkiye, 7 Mayıs 2019.
Bir hayvan sever tarafından kanlı ishal nedeniyle hayvan hastanesine getirilen bu genç köpek muayene masasında veterinerin gelmesini bekliyor. Tedaviye hemen başlandığı halde ne yazık ki hayata tutunamayacak.

Van, Türkiye, 03. Mayıs 2020.
Van Çöplüğü çevresindeki yüzlerce köpek aç, susuz ve sağlıksız koşullarda yaşamını sürdürmeye çalışıyor. Şehirde aç kaldığı için buraya gelen köpeklerin yanı sıra belediyelerin topladığı köpekleri çöplüğe bırakması ciddi sorunlara yol açmaktadır. Çöplükte yaşayan hayvanların büyük bir kısmı hasta, sakat ya da yaralı halleriyle civardaki mahallelere gitmektedir. Bu durum yalnızca bir hayvan hakları problemi olmaktan çıkmış halk sağlığı sorununa dönüşmüştür.

Van, Türkiye, 1 Kasım 2020.
Van Çöplüğünde köpekler, tıbbi atıkların da olduğu çöplerin arasında yemek arıyor.

Van Türkiye, 19 Ocak 2020.
Van Çöplüğü

Van, Türkiye, 11 Ocak 2020.
Van şehir çöplüğünün hemen dışında hasta bir köpek ölü bir köpekten geri kalanları yiyor.

Van, Türkiye, 5 Eylül 2020.
Köpekler özellikle yazın sıcak günlerinde Van Gölü’ne girmekten keyif alıyor.

Van, Türkiye, 19. Aralık 2020.
Belediyeler ölü hayvanları çöplük alanında açtıkları çukura atıyor. Dolana kadar açık kalan bu çukurlara giren köpekler diğerlerinin cesetlerini yemekte, bu durum hastalıkların yayılmasına zemin hazırlamaktadır. Van’da hayvan mezarlığı yoktur.

Van, Türkiye, 26 Mayıs 2019.

Van, Türkiye, 24 Nisan 2020.
Kısırlaştırılmış ve aşılanmış bir sokak köpeği yemek bekliyor. Sistematik ve istikrarlı bir şekilde uygulanacak kısırlaştırma, aşılama ve besleme yoluyla bu sorun hayvanların lehine
Birkaç yıl içinde çözüme kavuşabilecekken görevlerini yerine getirmeyen yerel yönetimler ve karar vericiler nedeniyle sorun giderek büyümektedir.